با نزدیک شدن به تعطیلات، خبر خوشایندی در 19 دسامبر در یک بیانیه مطبوعاتی از uniQure رسید. آخرین داده‌های حاصل از مطالعات HD-GeneTRX AMT-130، یک ژن درمانی آزمایشی کاهش‌دهنده‌ی هانتینگتین، نشان می‌دهد که به نظر می‌رسد این دارو در طول بررسی های صورت گرفته چند ساله اخیر هنوز هم ایمن است و شواهدی مبنی بر عوارض جدی از آن دیده نشده است. با این وجود، از آنجایی که تعداد شرکت‌کنندگان بسیار کم است، هنوز نمی‌توانیم در مورد اثربخشی AMT-130 برای درمان HD نتیجه‌گیری کنیم، اما نشانه‌های اولیه و امیدوارکننده‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد AMT-130 دارای پتانسیل های خوبی برای تثبیت برخی علائم است. این بدان معنی است که آزمایش می تواند با خیال راحت ادامه یابد و امیدواریم که در آینده گسترش بیشتری ییابد.

تازه ترین نتایج در کارآزمایی مربوط به HD-GeneTRX

ابتدا، اجازه دهید در مورد تاریخچه اولین ژن درمانی برای HD صحبت کنیم. AMT-130 که توسط uniQure توسعه یافته است شامل یک ویروس بی ضرر بسته بندی شده با مواد ژنتیکی است که برای کاهش میزان پروتئین هانتینگتین در مغز طراحی شده است. ما در مقاله 2019 کمی بیشتر در مورد دانش این موضوع توضیح داده ایم. این روش درمانی، قبل از شروع مطالعات ایمنی انسانی (معروف به HD-GeneTRX-1 و HD-GeneTRX-2 در سال 2020)، ابتدا در بسیاری از مدل های حیوانی مختلف HD به طور کامل آزمایش شد. AMT-130 از طریق یک عمل جراحی به فضاهای پر از مایع مغزی نخاعی، موسوم به بطن های مغزی تزریق می شود. هدف از این تزریق کاهش دائمی سطح هانتینگتین در سلول های مغزی می باشد. با این روش، ابتدا در دو مطالعه در اروپا و ایالات متحده، 39 شرکت کننده تحت این عمل جراحی قرار گرفتند. ما در مورد گروه‌های مختلف درگیر در مطالعه در مقاله قبلی بیشتر صحبت کرده‌ایم. به طور کلی، اکثر آنها AMT-130 را دریافت کرده اند، با این تفاوت که برخی از آنها با دوز کم و برخی از آنها با دوز بالا دارو را دریافغفت کرده اند. همچنین تعداد اندکی نیز به عنوان گروه کنترل تحت عمل جراحی قرار گرفته اند. البته برخی از افرادی که در گروه جراحی کنترل بودند، پس از 1 سال، مورد درمان با دوز بالایی از داروقرار گرفتند. همانطور که نتایج آزمایشی آشکار شدند، uniQure به صورت دوره ای داده ها را در طول مسیر به اشتراک گذاشته است. HDBuzz این گزارش ها را در مقالات قبلی تحت پوشش قرار داده است. در اواسط سال 2023، کارآزمایی با برخی داده های مثبت در حال ظهور به آرامی ادامه داشت. در حال حاضر و در زمان نگارش این مقاله، برخی از شرکت‌کنندگان تا 30 ماه پیگیری شده‌اند و داده‌ها همچنان امیدوارکننده به نظر می‌رسند.

آخرین داده های منتشر شده

uniQure یک بیانیه مطبوعاتی منتشر کرد و ضمن هماهنگی با سرمایه‌گذارآخرین داده‌های آزمایشی را به اشتراک گذاشت. ما این بیانیه خبری را به بخش‌های قابل تفسیر اطلاعات مرتبط با ایمنی AMT-130، تأثیر بالقوه بر علائم شرکت‌کنندگان و نشانگرهای زیستی تقسیم می کنیم.

ایمنی

فاز ایمنی در واقع یک مطالعه کوچک است که عمدتاً برای آزمایش ایمنی و میزان تحمل AMT-130 توسط افراد طراحی شده است. خطرات قطعی پس از یک عمل جراحی بزرگ مغز وجود دارد که با توقف مطالعه در سال گذشته شاهد آن بودیم، اما با نظارت طولانی‌تر پس از جراحی و تجویز داروهای ضدالتهاب، اکنون این خطرات بهتر کنترل می‌شوند. علاوه بر این، آزمایش خون، علائم حیاتی، ریتم قلب و سایر معیارهای سلامت تا حد زیادی طبیعی بودند. به طور کلی، این بدان معنی است که تا 30 ماه پس از جراحی، به نظر می رسد AMT-130 در دوز پایین بی خطر است و به خوبی تحمل می شود و در مورد دوزهای بالاتر نیز، خوشبختانه گزینه های خوبی برای مدیریت عوارض جانبی خطرناک تر وجود دارد.

تاثیر بر علائم

اگرچه این مطالعه برای تعیین اینکه آیا AMT-130 واقعاً می‌تواند علائم را کند یا متوقف کند طراحی نشده است، اندازه‌گیری‌های بالینی زیادی در این مطالعه وجود دارد که می‌تواند تصویر خوبی از اینکه آیا این دارو می‌تواند سیر HD را تغییر دهد یا خیر به ما ارائه دهد. از آنجایی که گروه کنترل برای مطالعات HD-GeneTRX بسیار کوچک است، uniQure از داده هایی که از طریق مطالعه بزرگی به نام TRACK-HD جمع آوری شده بود نیز استفاده کرد. با این روش، آنها توانستند داده‌های دریافت‌کنندگان AMT-130 را با داده‌های افراد، در مرحله بیماری بسیار مشابه که دارو را دریافت نکرده بودند، مقایسه کنند. این شرکت کنندگان در مطالعه مشاهده ای نیز در طول حداقل 30 ماه پیگیری شدند. این مطالعات شامل تست‌هایی بود که حرکت، عملکرد روزانه و موارد دیگر را اندازه‌گیری می‌کرد. نکته مثبت اصلی در اینجا این است که کسانی که دوز بالای AMT-130 را دریافت کرده اند به نظر می رسد توانایی های عملکردی و حرکتی خود را به مدت 18 ماه حفظ می کنند، زیرا آنها در تمام آزمایشات نسبت به شرکت کنندگان TRACK-HD که جراحی را انجام نداده اند بهتر عمل کرده اند. داده‌های مربوط به دوز پایین تا 30 ماه طول می‌کشد و این شرکت‌کنندگان نیز حفظ حرکت و عملکرد را در برخی از اندازه‌گیری‌ها نشان دادند.

تمام آنچه گفته شد، بسیاری از این داده‌ها یک روند را توصیف می‌کنند و آمار هنوز به uniQure اجازه نمی‌دهد تا در مورد عملکرد AMT-130 برای کند کردن یا متوقف کردن علائم HD نتیجه‌گیری قطعی خود را اعلام کند. زمان برای نتیجه گیری بسیار زود است چراکه تا کنون افراد کمی (فقط 5 یا 6 نفر) وجود دارند که در گروه دوز کم به مرز 30 ماه پس از عمل جراحی خود رسیده باشند.

«با وجود هشدارها، این اولین بار است که یک داروی هانتینگتون، پتانسیل تثبیت علائم را نشان می دهد »

نشانگرهای زیستی (بیومارکرها) نکته مهم دیگری که uniQure از نتایج خود به اشتراک گذاشته است، اندازه گیری های انجام شده در مایع مغزی نخاعی شرکت کنندگان است. NfL پروتئینی است که از سلول های مغز در هنگام آسیب دیدن آزاد می شود. این معیاری است که دانشمندان در مطالعات دارویی HD استفاده می کنند تا تصویر واضح تری از مفید یا مضر بودن درمان به دست آورند. پس از جراحی مغز، سطح NfL به طور طبیعی بسیار بالا می رود، اما امید این است که پس از مدتی به حالت طبیعی یا “پایه” برگردند (گاهی اوقات این مدت زمان زیادی طول می کشد). در نهایت اگر سطح NfL حتی کمتر از سطح اولیه خود شود، این نشانه ای است از اینکه دارو بی خطر است و حتی می تواند به حفظ سلامت مغز نیز کمک کند. آخرین داده‌های NfL حاصل از این مطالعه نشان می‌دهد که پس از جراحی، یک پیک بزرگ در این نشانگر زیستی وجود دارد، اما در گروهی که دوز بالای AMT-130 دریافت کردند، به نظر می‌رسد سطوح پس از 18 ماه به حالت اولیه بازگشته است. در گروه دوز کم، سطح NfL در 30 ماهگی به زیر سطح پایه می رسد - یک علامت ایمنی خوب و یک تکه از پازل برای نشان دادن مزایای احتمالی برای مغز. یک بار دیگر باید تاکیید کنیم، که در این بازه زمانی به روند داده های گروه بسیار کوچکی از مردم نگاه می کنیم. از آنجایی که AMT-130 برای کاهش هانتینگتین طراحی شده است، uniQure همچنین می خواهد بفهمد که آیا شرکت کنندگان تحت درمان دارای سطوح پایین تری از هانتینگتین هستند یا خیر - اما ثابت شده است که این امر نه تنها در این مطالعه، بلکه در زمینه سایر تحقیقات هانتینگتون و حتی در زمینه مطالعه خود بیماری هانتینگتون نیز بسیار دشوار است. آنها قادر به اندازه گیری قابل اعتماد از مایع نخاعی برای بسیاری از شرکت کنندگان در مطالعه نبودند. دانشمندان در uniQure همچنین پیشنهاد کردند که هنوز مشخص نیست که آیا بررسی سطوح هانتینگتین در مایع نخاعی دقیق‌ترین راه برای اندازه‌گیری اثرات دارویی است که مستقیماً به مغز می‌رسد یا خیر. با این حال، هر گونه بهبود هریک ازعلائم بالینی همیشه از اندازه گیری یک نشانگر زیستی اهمیت بیشتری دارد. در مجموع می توانیم از داده های اخیر چه چیزی را بفهمیم؟

مهمتر از همه، یادآوری این نکته مهم است که این مطالعه برای آزمایش ایمنی و نه کارایی طراحی شده است، و تا کنون به نظر می رسد که AMT-130 تا 30 ماه ایمن و قابل تحمل است. همچنین یک مجموعه داده بسیار کوچک است و گروه مقایسه از یک مطالعه مشاهده‌ای جداگانه گرفته شده است. با وجود تمام این هشدارها، دلیلی برای هیجان در مورد آخرین داده های به اشتراک گذاشته شده توسط uniQure وجود دارد. این اولین بار است که یک مطالعه هانتینگتون، مجموعه ای از علائم مثبت واقعی را نشان می دهد و ثابت می کنید که یک دارو با ایمنی و عوارض جانبی که به نظر می رسد قابل کنترل باشد، پتانسیل تثبیت علائم بیماران هالنتینگتون را دارد. به طور کلی، این همان چیزی است که uniQure امیدوار بود در این مرحله از مطالعه ببیند. دلیلی برای حرکت رو به جلو وجود دارد و امیدواریم که مطالعه بزرگتری برای آزمایش اثربخشی طراحی شود. بنابراین - هیچ معجزه ای وجود ندارد، اما مجموعه ای محکم از داده ها که همچنان در حال رشد است در حال گرداوریست. ما انتظار داریم اطلاعات دیگری در حدود شش ماه دیگر و در اواسط سال 2024 منتشر شود. هانتینگتون یک بیماری با روند پیشسروندگی آهسته است و برای ژن درمانی بی سابقه ای مانند AMT-130، این یک بازی طولانی است. اطمینان از ایمن و مؤثر بودن یک رویکرد جدید می‌تواند به طرز ناامیدکننده‌ای کند باشد، اما ما از آخرین داده‌ها دلگرم هستیم و به گزارش هر گونه نتایج جدیدی که به اشتراک گذاشته می‌شود ادامه خواهیم داد. در همین حال، ما محتاطانه خوش بین هستیم و برای همه خوانندگان HDBuzz تعطیلات شاد و سالمی را آرزو می کنیم.